Page 10 - Polska_na_Zdrowie

Do wód

wczoraj i dziś

Leczenie uzdrowiskowe ma bardzo długą tradycję.
Od niepamiętnych czasów ludzie chorzy wędrowali do

miejscowości, w których były źródła wody mineralnej.

Tekst: prof. dr hab. med. Irena Ponikowska, kierownik Katedry Balneologii
i Medycyny Fizykalnej Collegium Medicum w Bydgoszczy (UMK), „Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa”

legendach i podaniach znajdujemy wiado- żącą wodę rurami. W czasach Sokratesa kąpiel odbywała
mości o zwierzętach, które instynktownie się w tzw. gimnazjonie i składała się z zimnych natrysków
podążały do źródeł wód leczniczych, nie i zmywań. Starożytni Grecy niezwykle cenili sobie kąpiele
Wtylko po to, aby ugasić pragnienie, ale w wannach i w basenach. W każdym zasobnym domu
również po to, aby zanurzyć w ich wodach chore części była łaźnia, a gość swoją wizytę zaczynał zwykle od ką-
ciała. Stąd w pobliżu źródeł często znajdow ano zwie- pieli. Grecy słynęli z dbałości o wygląd własnego ciała,
rzęce szkielety, które nosiły znamiona różnych chorób. natomiast Rzymianom łaźnie służyły przede wszystkim
Człowiek pierwotny, podpatrując zwierzęta, często za miejsce spotkań towarzyskich. Tam odpoczywano,
szedł za ich przykładem i korzystał z dobroczynnych prowadzono długie dysputy. Damy z bogatych rodów
właściwości wód leczniczych i borowin. Przypuszcza się, kąpały się w oślim mleku. W Rzymie i na wielu terytoriach
że pierwszymi wodami wykorzystywanymi do leczenia podbitych przez Rzymian powstawały liczne termy. Rzy-
były cieplice, czyli ciepłe wody, których temperatura mianie budowali łaźnie nawet w swoich domach, było ich
jest wyższa od temperatury ciała człowieka. Już dawni w tym czasie koło tysiąca. Również w krajach arabskich
Słowianie, a wśród nich i Polacy, korzystali z leczenia łaźnie spełniały ważną rolę. Kultura islamu wprowadzała
zdrojowego. Świadczą o tym liczne wykopaliska, np. powszechnie łaźnie, w których spędzano całe godziny.
w Szczawnie-Zdroju czy Bolkowie. Łaźnie te urządzane były niezwykle bogato.
W Niemczech powstanie pierwszych łaźni odnoto-
Świątynie zdrowia wano w 1200 roku. Służyły one do kąpieli parowych.
Leczniczy wpływ kąpieli wodnych na ustrój człowieka Ponadto, szeroko stosowane były tam kąpiele zimne jako
znany był w starożytnej Grecji jeszcze przed Hipokrate- zabiegi hartujące. W Wielkiej Brytanii do dziś wysokim
sem. Istniał tam specjalny zakon eskulapów, który zakładał odznaczeniem królewskim jest Order Łaźni (Order of
lecznice – „Świątynie zdrowia” usytuowane w pobliżu Bath). W Finlandii od dawna znane były łaźnie i sauny,
źródeł. Pacjenci byli tam poddawani zabiegom balneo- a w Rosji banie.
logicznym, masażom i specjalnej diecie. Również na ziemiach zamieszkałych przez Słowian ist-
Pierwsze łaźnie istniały podobno na Krecie. Początkowo niały łaźnie miejskie z wodą odprowadzaną z rzek za
były one skromne (używano w nich zwykłych stągwi), pomocą drewnianych rur. Rurociągi takie znane były
później wyposażono je luksusowo i doprowadzono bie- w Polsce już w XVI wieku. Najstarszy zakład wodoleczniczy

10 www.SPAeden.pl Polska na Zdrowie 11

10-13_REDAKCYJNY_Historia_KS.indd 10 2018-12-13 19:35:05